FIRST FINANCIAL BANK AD, PODGORICA

Transcription

1 FIRST FINANCIAL BANK AD, PODGORICA Finansijski izvještaji 31. decembar i Izvještaj nezavisnog revizora Podgorica, maj godine

2 S A D R Ž A J: Strana IZVJEŠTAJ NEZAVISNOG REVIZORA 1 2 FINANSIJSKI IZVJEŠTAJI 3 6 NAPOMENE UZ FINANSIJSKE IZVJEŠTAJE 7 23 ANALIZE FINANSIJSKIH IZVJEŠTAJA IZVJEŠTAJ U SKRAĆENOM OBLIKU 44-50

3 ABCD KPMG d.o.o. Podgorica Svetlane Kane Radević Podgorica Montenegro Tel./Fax: Internet: info@kpmg.me Izvještaj nezavisnog revizora AKCIONARIMA FIRST FINANCIAL BANK AD, PODGORICA Izvršili smo reviziju priloženih finansijskih izvještaja First Financial Bank AD, Podgorica (u daljem tekstu: Banka ) koji se sastoje od bilansa stanja na dan 31. decembra godine, bilansa uspjeha, izvještaja o promjenama na kapitalu i izvještaja o novčanim tokovima Banke za godinu koja se završava na taj dan, kao i napomena, koje sadrže pregled osnovnih računovodstvenih politika i ostala objelodanjivanja. Odgovornost rukovodstva za finansijske izvještaje Rukovodstvo je odgovorno za sastavljanje i objektivno prikazivanje finansijskih izvještaja u skladu sa Zakonom o računovodstvu i reviziji važećim u Crnoj Gori, i propisima Centralne banke Crne Gore koji regulišu finansijsko izvještavanje banaka i za uspostavljanje takvih internih kontrola za koje se smatra da su relevantne za pripremu finansijskih izvještaja, koji ne sadrže materijalno značajne greške, nastale bilo zbog pronevjere ili zbog grešaka u radu. Odgovornost revizora Naša odgovornost je da na osnovu izvršene revizije izrazimo mišljenje o priloženim finansijskim izvještajima. Reviziju smo izvršili u skladu sa Zakonom o računovodstvu i reviziji važećim u Crnoj Gori i Međunarodnim standardima revizije. Ovi standardi zahtijevaju da se pridržavamo relevantnih etičkih zahtjeva i da reviziju planiramo i obavimo na način koji nam omogućuje da steknemo razumni nivo uvjeravanja da finansijski izvještaji ne sadrže materijalno značajne greške. Revizija obuhvata obavljanje procedura u cilju prikupljanja revizorskih dokaza o iznosima i objelodanjivanjima u finansijskim izvještajima. Izbor procedura zavisi od naše procjene, uključujući i procjenu rizika od materijalno značajnih grešaka u finansijskim izvještajima nastalih bilo zbog pronevjere ili grešaka u radu. U procjeni rizika uzimamo u obzir interne kontrole, koje su relevantne za sastavljanje i istinito i objektivno prikazivanje finansijskih izvještaja, sa ciljem kreiranja odgovarajućih revizorskih procedura, ali ne i za svrhe izražavanja mišljenja o efektivnosti primijenjenih internih kontrola. Revizija takođe obuhvata i ocjenu adekvatnosti primijenjenih računovodstvenih politika i opravdanosti značajnih procjenjivanja, koje je rukovodstvo izvršilo, kao i ocjenu opšte prezentacije finansijskih izvještaja. Smatramo da su revizorski dokazi koje smo pribavili dovoljni i odgovarajući i pružaju osnov za izražavanje našeg mišljenja sa rezervom KPMG d.o.o. Podgorica, a Montenegrin limited liability company and a member firm of the KPMG network of independent member firms affiliated with KPMG International Cooperative ( KPMG International ), a Swiss entity. All rights reserved. Hipotekarna banka a.d. Podgorica, račun Erste Bank a.d. Podgorica, račun PIB PDV 30/

4 ABCD Osnov za mišljenje sa rezervom Po našem mišljenju, troškovi za gubitke po stavkama aktive za godinu su potcijenjeni u iznosu od EUR 813 hiljada, a krediti i poslovi lizinga precijenjeni u istom iznosu na dan 31. decembar godine. Po ovom osnovu gubitak tekuće godine je potcijenjen, a kapital na dan 31. decembra godine precijenjen za isti iznos. Mišljenje sa rezervom Po našem mišljenju, izuzev za efekte pitanja navedenih u paragrafu Osnov za mišljenje sa rezervom, finansijski izvještaji istinito i objektivno prikazuju finansijsko stanje Banke na dan 31. decembra godine, poslovni rezultat i tokove gotovine za godinu koja se završava na taj dan i sastavljeni su u skladu sa Zakonom o računovodstvu i reviziji važećim u Crnoj Gori i propisima Centralne banke Crne Gore koji regulišu finansijsko izvještavanje banaka. Skretanje pažnje Ne izražavajući dalje rezerve na dato mišljenje skrećemo pažnju na činjenicu objelodanjenu u Napomeni 3.1 da je Banka u godini ostvarila gubitak iz tekućeg poslovanja kao i da je u prethodnim periodima ostvarila negativan finansijski rezultat što u značajnoj mjeri utiče na smanjenje kapitala Banke i njenu solventnost. Prethodno navedeno ukazuje na postojanje materijalno značajne neizvjesnosti koja može da izazove sumnju u sposobnost Banke da obezbijedi nastavak poslovanja u doglednoj budućnosti. Podgorica, 28. maj godine KPMG d.o.o. Podgorica (M.P.) Branko Vojnović Ovlašćeni revizor 2

5 Finansijski izvještaji BILANS USPJEHA ZA GODINU ZAVRŠENU 31. DECEMBRA GODINE U hiljadama EUR Napomena Prihodi od kamata 3.3, Rashodi od kamata 3.3, 4 (653) (703) Neto prihodi od kamata Troškovi za gubitke po stavkama aktive 3.5, 5 (882) (423) NETO PRIHODI (64) (29) Prihodi od naknada 3.4, Rashodi od naknada 3.4, 4 (149) (99) Neto prihodi od naknada NETO PRIHODI OD KAMATA I NAKNADA Ostali prihodi, neto 3.6, Opšti i ostali troškovi 3.7,6 (2.102) (1.989) Vanredni prihodi - - GUBITAK PRIJE OPOREZIVANJA (126) (1.538) Porezi i doprinosi iz dobitka NETO GUBITAK (126) (1.538) Ovi finansijski izvještaji su usvojeni od strane First Financial Bank AD, Podgorica, Odlukom broj 3047/13-11 od 25. marta godine. U IME FIRST FINANCIAL BANK AD, PODGORICA Predrag Drecun Glavni izvršni direktor Kolja Krcić Izvršni direktor Napomene na stranama od 7 do 23 su sastavni dio ovih finansijskih izvještaja 3

6 Finansijski izvještaji BILANS STANJA NA DAN 31. DECEMBRA GODINE U hiljadama EUR Napomena A K T I V A Novčana sredstva i računi depozita kod depozitnih institucija Krediti i poslovi lizinga 3.8, Hartije od vrijednosti koje se drže do dospijeća 3.9, Poslovni prostor i ostala fiksna aktiva 3.10, Stečena aktiva 3.11, Ostala aktiva Minus: Rezerve za gubitke na ostalu aktivu (2) (2) Ukupno aktiva P A S I V A Depoziti 3.13, Obaveze po uzetim kreditima i pozajmicama Ostale obaveze Rezerve za kreditne gubitke po vanbilansnim kreditnim izloženostima Subordinisani dugovi Ukupne obaveze Akcijski kapital 3.14, Akumulirani gubitak (7.904) (7.778) Ukupno kapital Ukupno pasiva VANBILANSNA EVIDENCIJA Ovi finansijski izvještaji su usvojeni od strane First Financial Bank AD, Podgorica, Odlukom broj 3047/13-11 od 25. marta godine. U IME FIRST FINANCIAL BANK AD, PODGORICA Predrag Drecun Glavni izvršni direktor Kolja Krcić Izvršni direktor Napomene na stranama od 7 do 23 su sastavni dio ovih finansijskih izvještaja 4

7 Finansijski izvještaji IZVJEŠTAJ O PROMJENAMA NA KAPITALU U hiljadama EUR Akcionarski kapital Revalorizacione rezerve Gubitak Ukupno Stanje 1. januara godine (6.240) Gubitak tekuće godine - - (1.538) (1.538) Stanje godine (7.778) Stanje 1. januara godine (7.778) Gubitak tekuće godine - - (126) (126) Stanje 31. decembra godine (7.904) Napomene na stranama od 7 do 23 su sastavni dio ovih finansijskih izvještaja 5

8 Finansijski izvještaji IZVJEŠTAJ O PROMJENAMA U NOVČANIM TOKOVIMA TOKOVI GOTOVINE IZ OPERATIVNIH AKTIVNOSTI Primljene kamate i naknade Prilivi po osnovu ponovnog sticanja otpisanih kredita Plaćene kamate i naknade (1.097) (206) Plaćanja zaposlenima i dobavljačima (1.794) (2.410) Ostali odlivi, neto (27) (88) Neto odliv gotovine prije promjena poslovne aktive u pasive (817) (1.062) Promjena poslovne aktive i obaveza Plasmani komitentima (2.038) (1.803) Povećanja depozita komitenata Neto priliv/(odliv) gotovine iz operativnih aktivnosti 234 (432) TOKOVI GOTOVINE IZ AKTIVNOSTI INVESTIRANJA Nabavka opreme i nematerijalnih ulaganja (172) (275) Neto odliv gotovine iz aktivnosti investiranja (172) (275) TOKOVI GOTOVINE IZ AKTIVNOSTI FINANSIRANJA Odlivi po osnovu kupovine hartija od vrijednosti (296) (446) Prilivi/(odlivi) po osnovu kredita i pozajmica 619 (295) Neto priliv/(odliv) gotovine iz aktivnosti finansiranja 323 (741) Efekat kursnih razlika (17) (1) Neto povećanje/smanjenje u gotovini i gotovinskim ekvivalentima 368 (1.449) Gotovina i gotovinski ekvivalenti na početku godine Gotovina i gotovinski ekvivalenti na kraju godine Napomene na stranama od 7 do 23 su sastavni dio ovih finansijskih izvještaja 6

9 1. Osnovni podaci o banci 1.1. First Financial Bank AD, Podgorica (u daljem tekstu: Banka) je osnovana datum godine. Sjedište Banke je u Podgorici, Ulica19. decembar Gradski Stadion. Banka je od Centralne banke Crne Gore dobila odobrenje za rad (Rješenje broj /3-2 od godine). Banka je registrovana kao akcionarsko društvo godine. Registarski broj Banke u Centralnom registru Privrednog suda je /007. Banka je kod Komisije za hartije od vrijednosti upisana u Registar emitenata hartija od vrijednosti pod brojem 472 (Rješenje broj 02/3-33/2-07 od godine) U skladu sa Zakonom o bankama, Odlukom o osnivanju i Statutom Banka obavlja bankarske poslove, odnosno poslove primanja novčanih depozita i odobravanja kredita za sopstveni račun. Pored navedenih poslova, Banka može obavljati i sljedeće poslove: 1. izdavanje garancije i preuzimanje drugih vanbilansnih obaveza; 2. kupovinu, prodaju i naplatu potraživanja (faktoring, forfeting i dr.); 3. izdavanje, obrada i evidentiranje platnih instrumenata; 4. platni promet u zemlji i sa inostranstvom, u skladu sa propisima kojima se uređuje platni promet; 5. finansijski lizing; 6. poslove sa hartijama od vrijednosti, u skladu zakonom kojim se uređuju hartije od vrijednosti; 7. trgovanje u svoje ime i za svoj račun ili za račun klijenta: stranim sredstvima plaćanja uključujući mjenjačke poslove finansijskim derivatima; 8. depo poslove; 9. izradu analiza i davanje informacija i savjeta o kreditnoj sposobnosti privrednih; društava i preduzetnika i drugim pitanjima u vezi poslovanja; 10. iznajmljivanje sefova; 11. poslove koji su dio bankarskih poslova, pomoćne poslove u odnosu na poslove Banke, poslove neposredno povezane sa poslovima Banke u skladu sa Statutom. Banka može, uz prethodno odobrenje Centralne banke, obavljati i druge poslove, u skladu sa zakonom Organi Banke su: Skupština akcionara i Odbor direktora. Skupština akcionara je organ preko kojeg vlasnici štite svoje interese i na propisan način utiču na poslovanje Banke. Odbor direktora je organ upravljanja Bankom čije odluke izvršavaju izvršni direktori. Odbor direktora se sastoji od 5 članova, kojim upravlja predsjednik Odbor za reviziju čine 3 člana uključujući i predsjednika, koji ispunjavaju uslove utvrđene zakonom i imaju iskustva na poslovima iz oblasti finansija. Predsjednika i članove Odbora za reviziju bira Odbor direktora na period od 4 godine Banka ima glavnog izvršnog direktora i izvršnog direktora koji moraju ispunjavati uslove propisane zakonom. Glavni izvršni direktor i izvršni direktor se imenuju na period od 4 godine. Odlukom o imenovanju izvršnog direktora i izvršnog direktora pojedinačno se utvrđuje nadležnost za rukovođenje ključnim područjima poslovanja Banke. 7

10 2. Osnove za prezentiranje finansijskih izvještaja 2.1. Izjava o usklađenosti Finansijski izvještaji prikazani na stranama 3 do 6 sastavljeni su u skladu sa Zakonom o računovodstvu i reviziji ("Sl. list CG", br. 69/05, 80/08, 32/11) i ostalim podzakonskim aktima. Finansijski izvještaji su prikazani u format propisanom Odlukom o izvještajima koji se dostavljaju Centralnoj banci Crne Gore u skladu sa Zakonom o bankama ("Sl. list Crne Gore", br. 17/08 od , 44/10 od , 40/11 od ) koja u pojedinim djelovima odstupa od načina prikazivanja određenih bilansnih pozicija kako to predviđaju MRS 1-,,Prikazivanje finansijskih izvještaja. Računovodstvene politike koje su primjenjivane u sastavljanju ovih finansijskih izvještaja se najvećim dijelom razlikuje od zahtjeva MSFI primjenljivih na dan 31. decembra godine u dijelu obračuna obezvrijeđenja finansijskih instrumenata i dijelu objelodanjivanja finansijskih instrumenata u skladu sa zahtjevima MSFI 7-,,Finansijski instrumenti: objelodanjivanja. Banka obračunava iznos obezvrjeđenja finansijskih instrumenata u skladu sa relevantnim propisima Centralne banke Crne Gore. Navedena računovodstvena politika može usloviti značajne razlike u odnosu na vrednovanje obezvrjeđenja i rezervisanja za procjenu nenaplativosti finansijskih instrumenata na osnovu diskontovanja očekivanih budućih gotovinskih tokova primjenom originalne efektivne kamatne stope u trenutku odobravanja, u skladu sa zahtjevima MRS 39 - Finansijski instrumenti:,,priznavanje i mjerenje. Zbog potencijalno značajnih efekata koji gore navedena pitanja mogu imati na realnost i objektivnost finansijskih izvještaja Banke, priloženi finansijski izvještaji ne mogu se tretirati kao finansijski izvještaji sastavljeni u saglasnosti sa Međunarodnim standardima finansijskog izvještavanja. Banka je u sastavljanju ovih finansijskih izvještaja primjenjivala računovodstvene politike iskazane u Napomeni 3.1 koje su zasnovane na računovodstvenim, bankarskim i poreskim propisima Crne Gore Pravila procjenjivanja Finansijski izvještaji su sastavljeni na osnovu načela prvobitne (istorijske) vrijednosti Zvanična valuta izvještavanja Finansijski izvještaji Banke su iskazani u hiljadama eura (EUR), koji je funkcionalna valuta Banke i zvanična valuta u kojoj se podnose finansijski izvještaji u Crnoj Gori. Osim ako nije drugačije naznačeno, svi iznosi su navedeni u EUR zaokruženi u hiljadama. 8

11 2.4. Korišćenje procjenjivanja Prezentacija finansijskih izvještaja zahtijeva od rukovodstva korišćenje najboljih mogućih procjena, objelodanjivanje potencijalnih potraživanja i obaveza na dan sastavljanja finansijskih izvještaja, kao i prihoda i rashoda u toku izvještajnog perioda. Ove procjene i pretpostavke su zasnovane na informacijama raspoloživim na dan sastavljanja finansijskih izvještaja, a budući stvarni rezultati mogu da se razlikuju od procijenjenih iznosa. Ove procjene se najvećim dijelom odnose na: procjene iznosa rezervisanja po kreditima i kamatama, rezervisanja za depozite kod drugih banaka, rezervisanja za trajne uloge i vanbilansne stavke. 3. Pregled značajnih računovodstvenih politika Računovodstvene politike date u nastavku Banka konzistentno primjenjuje u svim periodima prezentiranim u ovim finansijskim izvještajima Načelo stalnosti poslovanja Finansijski izvještaji su sastavljeni u skladu sa konceptom nastavka poslovanja, koji pretpostavlja da će Banka nastaviti da posluje tokom neograničenog vremenskog perioda u doglednoj budućnosti. Banka je u godini ostvarila neto gubitak u iznosu EUR 126 hiljada, a ukupni gubitak Banke na dan 31. decembra godine iznosi EUR hiljada koji u značajnoj mjeri utiče na smanjenje kapitala Banke. Sopstvena sredsva Banke na dan 31. decembra godine iznose EUR hiljada i iznad su regulativom propisanog minimuma koji iznosi EUR 5 miliona. Menadžment Banke kontinuirano prati nivo sopstvenih sredstava i o tome obavještava većinskog vlasnika Banke, koji je spreman da pruži finansijsku podršku kako bi se sopstvena sredstva održavala iznad Zakonom propisanog minimuma, kao i da obezbijedi nesmetano poslovanje Banke tokom neograničenog vremenskog perioda u doglednoj budućnosti Preračunavanje stranih valuta (a) Transakcije i stanja Transakcije u stranoj valuti se preračunavaju u funkcionalnu valutu primjenom deviznih kurseva važećih na dan transakcije. Pozitivne i negativne kursne razlike nastale iz izmirenja takvih transakcija i iz preračuna monetarnih sredstava i obaveza izraženih u stranim valutama na kraju godine, priznaju se u bilansu uspjeha. (b) Funkcionalna i valuta izvještavanja Stavke uključene u finansijske izvještaje Banke se odmjeravaju korišćenjem valute primarnog privrednog okruženja u kom Banka posluje (funkcionalna valuta). Ovi finansijski izvještaji su prikazani u eurima ( EUR ) koji predstavljaju funkcionalnu valutu i valutu prikazivanja finansijskih izvještaja Banke (izvještajna valuta) Prihodi i rashodi od kamata Prihodi i rashodi po osnovu kamate, uključujući zateznu kamatu i ostale rashode vezane za kamatonosnu aktivu, odnosno kamatonosnu pasivu, obračunati su po načelu uzročnosti prihoda i rashoda i uslovima iz obligacionog odnosa koji su definisani ugovorom između Banke i klijenta. 9

12 Prihodi i rashodi od kamata priznaju se na bazi obračuna metodom efektivne kamatne stope perioda u kome su ostvareni, a unaprijed obračunate kamate razgraničavaju se na period trajanja ugovorne obaveze. Prihodi od kamata obračunati su na plasmane komitentima, depozite kod drugih finansijskih institucija, a rashodi od kamata obračunati su na finansijske obaveze po depozitima i pozajmicama. Prihodi obračunatih kamata tekućeg perioda po osnovu nekvalitetnih plasmana (C1, C2, C3, C4, D i E) koji kasne u otplati preko 90 dana imaju tretman suspendovane kamate, te ne ulaze u prihod tekućeg perioda. Potraživanja za suspendovanu kamatu Banka vodi u vanbilansnoj evidenciji do konačne naplate, a naplata istih se tretira kao ostali prihod Prihodi i rashodi naknada Prihodi i rashodi po osnovu naknada i provizija priznaju se po načelu uzročnosti prihoda i rashoda. Prihodi od naknade za odobravanje kredita se knjiže kao odloženi prihodi, a priznaju se u prihode perioda u srazmjeri sa proteklim vremenom korišćenja kredita Troškovi za gubitke po stavkama aktive Troškovi za kreditne gubitke obuhvataju troškove po kreditnim gubicima i ostalim gubicima koje Banka formira za stavke aktive koje identifikuje, odnosno klasifikuje u kategorije A, B1, B2, C1, C2, C3, C4, D i E prema kriterijumima iz Odluke o minimalnim standardima za upravljanje kreditnim rizikom u bankama ("Sl. list CG", br. 60/08 do 41/09) i Odluke o privremenim mjerama za upravljanje kreditnim rizikom u bankama ("Sl. list CG", br. 64/09 do 02/12). Na aktivu koja se klasifikuje prema stepenu rizika primjenjuju se sljedeći procenti: Kategorija % A 0 B 3 C1 15 C2 30 C3 50 D 75 E Ostali prihodi Banka je u okviru ostalih prihoda uključila prihode po osnovu stvarne naplate potraživanja za aktivu koja je u prošlim godinama svrstana u kategoriju E ili gubitak koja se vodi u vanbilansnim evidencijama, prihode obračunatih kamata tekućeg perioda po osnovu nekvalitetnih plasmana (C1, C2, C3, C4 i D) koji kasne u otplati preko 90 dana, kao i prihode i rashode iz poslovanja sa devizama. Kursne razlike se iskazuju po neto principu kao razlika pozitivnih i negativnih kursnih razlika Opšti troškovi Opšte troškove čine troškovi plata i doprinosa, troškovi poslovnog prostora, fiksne aktive i režije, troškovi profesionalnih usluga, troškovi tekućeg održavanja i ostali rashodi. 10

13 3.8. Krediti i poslovi lizinga Banka je dužna da obim, visinu i strukturu svojih plasmana održava u odnosima koje propisuje Centralna banka Crne Gore (shodno Zakonu o bankama, "Sl. list CG", br 17/08, 44/10, 40/11) i Odluci o minimalnim standardima upravljanje kreditnim rizikom u bankama ("Sl. list CG", br. 60/08 do 41/09) i Odluci o privremenim mjerama za upravljanje kreditnim rizikom u bankama ("Sl. list CG", br. 64/09 do 02/12). U skladu sa poslovnom politikom za godinu, Banka je odobravala kratkoročne i dugoročne kredite. U bilansu stanja krediti su iskazani u iznosu potraživanja po osnovu glavnice. Kreditni odbor je organ Banke ovlašćen i nadležan da postupa po zahtjevima klijenata koji se odnose na pružanje usluga, koje po svojoj vrijednosti ne prelaze EUR 50 hiljada. Za iznose koje prelaze ovaj limit nadležan je Odbor direktora Banke, koji Odluku o odobrenju ili odbijanju zahtjeva donosi na bazi predloga Kreditnog odbora. Instrumenti obezbjeđenja naplate potraživanja utvrđuju se posebnom odredbom ugovora između Banke i dužnika. Kao instrument obezbjeđenja naplate potraživanja Banka prihvata ugovore o fiducijarnom prenosu prava svojine, ovlašćenja za naplatu duga sa računa klijenta žiranta kod njegovog nosioca platnog prometa, mjenice, robu, hipoteku na nekretninama i pokretnim stvarima, garancije drugih banaka i ostale. Minimalni iznos rezervi za kreditne gubitke obračunava se korišćenjem knjigovodstvene vrijednosti potraživanja koja se množi procentom rezerve određene klasifikacione kategorije (Napomena 3.5 Troškovi za gubitke po stavkama aktive), s tim što Banka može prethodno oduzeti vrijednost sredstava obezbjeđenja novčani kolaterali Hartije od vrijednosti koje se drže do dospijeća Hartije od vrijednosti koji se drže do dospijeća predstavljaju hartije od vrijednosti za koje postoji namjera i mogućnost držanja do isteka roka dospijeća. Hartije od vrijednosti koji se drže do dospijeća predstavljaju ulaganja u državne zapise Vlade Crne Gore. Sve hartije od vrijednosti se inicijalno evidentiraju po nabavnoj vrijednosti. Na datum bilansa stanja hartije od vrijednosti koje se drže do dospijeća iskazuju se po amortizovanoj vrijednosti Poslovni prostor i ostala fiksna aktiva Poslovni prostor i ostala fiksna aktiva predstavljaju opremu i ostala sredstva koja su u funkciji poslovanja Banke. Poslovni prostor i ostala fiksna aktiva se vode po nabavnoj vrijednosti koja se sastoji od nabavne cijene uvećane za zavisne troškove nabavke, a umanjene za trgovinske popuste i rabate. Amortizacija ovih sredstava obračunava se po proporcionalnom metodu primjenom stopa izračunatih na osnovu procijenjenog vijeka trajanja sredstva. 11

14 Primijenjene godišnje stope amortizacije su: % Građevinski objekti 3 Računari i računska oprema 20 Namještaj i oprema 11 Motorna vozila 15 Ostalo Stečena aktiva Stečenu aktivu čine nekretnine i ostala sredstva stečena od dužnika zbog neplaćenog duga. Stečene nekretnine su vrednovane u visini nenaplaćenih potraživanja Nematerijalna aktiva Nematerijalnu aktivu čini kompjuterski softver koji se vrednuju po nabavnoj vrijednosti umanjenoj za ispravku vrijednosti po osnovu amortizacije i za eventualnu ispravku vrijednosti po osnovu obezvređenja. Nematerijalna imovina se otpisuje po stopi od 30% godišnje Depoziti Depoziti se prikazuju u visini deponovanih iznosa koji mogu biti uvećani za obračunatu kamatu, što zavisi od obligacionog odnosa između deponenta i Banke. Depoziti u devizama se prikazuju u EUR, prema srednjem kursu valuta važećem na dan 31. decembra godine Kapital Banke U okviru kapitala Banke iskazani su akcijski kapital i neraspoređena dobit ili gubitak. Na dan 31. decembra godine kapital Banke je klasifikovan kao: Osnovni kapital Dopunski kapital I. U okviru osnovnog kapitala Banke iskazani su uplaćeni akcijski kapital umanjen za preneseni i tekući gubitak kao i iznos nematerijalne imovine. Dopunski kapital I čini 100% subordinisanog duga. Minimalni iznos sopstvenih sredstava Banke mora biti jednak ili veći od iznosa minimalnog novčanog dijela osnivačkog kapitala utvrđenog Zakonom i ukupnog iznosa potrebnog kapitala za sve rizike Oporezivanje Oporezivanje je sprovedeno u skladu sa zakonima Crne Gore. Banka plaća porez na dobit, porez na imovinu, poreze i doprinose na zarade i ostale poreze. Osnovicu poreza na dobit predstavlja oporeziva dobit poreskog obveznika. Oporeziva dobit se utvrđuje usklađivanjem dobiti u bilansu uspjeha. Stopa poreza je proporcionalna i iznosi 9% poreske osnovice. 12

15 Zakon o porezu na dobit utvrđuje da gubitak po osnovu poreskog bilansa u tekućoj godini ne može da se prenese unazad. Međutim, gubici po poreskom bilansu tekuće godine mogu da smanje oporezivu dobit budućeg perioda (izuzev ako gubitak proističe iz kapitalnih gubitaka ili dobitaka), ali u periodu ne dužem od 5 godina. Odloženi porez nastaje priznavanjem odloženih poreskih obaveza i odložene poreske imovine na sve privremene razlike između oporezive dobiti i finansijskih izvještaja Pravična (fer) vrijednost U Crnoj Gori ne postoji dovoljno tržišno iskustvo, stabilnost i likvidnost kod kupovine i prodaje finansijskih sredstava i obaveza, ako i ostalih finansijskih instrumenata, i zvanične tržišne informacije nisu u svakom trenutku raspoložive. Stoga, pravičnu (fer) vrijednost nije moguće pouzdano utvrditi u uslovima nepostojanja aktivnog tržišta, a kako to zahtijevaju MRS i MSFI. Po mišljenju rukovodstva, iznosi objelodanjeni u finansijskim izvještajima odražavaju realnu vrijednost koja je u datim okolnostima najvjerodostojnija i najkorisnija za potrebe izvještavanja. Za iznos identifikovanih procijenjenih rizika da knjigovodstvena vrijednost neće biti realizovana, vrši se obezvrjeđenje na osnovu odluke rukovodstva Banke Naknade zaposlenima Doprinosi kojima se obezbjeđuje socijalna sigurnost zaposlenih U skladu sa propisima koji se primjenjuju u Crnoj Gori, Banka je u obavezi da plaća doprinose državnim fondovima kojima se obezbjeđuje socijalna sigurnost zaposlenih. Ove obaveze uključuju doprinose za zaposlene na teret poslodavca u iznosima obračunatim po stopama propisanim relevantnim zakonskim propisima. Banka je, takođe, obavezna da od bruto zarada zaposlenih obustavi doprinose i da ih, u ime zaposlenih, uplati tim fondovima. Doprinosi na teret poslodavca i doprinosi na teret zaposlenog se knjiže na teret rashoda perioda na koji se odnose. Obaveze po osnovu otpremnina U skladu sa Kolektivnim ugovorom, Banka je u obavezi da prilikom odlaska u penziju zaposlenom isplati otpremninu u visini 6 prosječnih zarada zaposlenih u Banci koja važi u mjesecu u kojem se vrši isplata. Po mišljenju rukovodstva Banke, iznosi objelodanjeni u finansijskim izvještajima odražavaju realnu vrijednost koja je u datim okolnostima najvjerodostojnija i najkorisnija za potrebe izvještavanja u skladu sa računovodstvenim propisima Crne Gore i propisima Centralne banke Crne Gore koji regulišu finansijsko izvještavanje banaka. 13

16 BILANS USPJEHA 4. Prihodi i rashodi od kamata i naknada 4.1. Prihodi od kamata se odnose na prihode po osnovu: Depozita 9 8 Kredita Hartija od vrijednosti Ukupno Prihodi od naknada se odnose na prihode po osnovu: Naknada po kreditima Naknada po vanbilansnim obavezama Naknada za izvršene usluge Ostale naknade 34 6 Ukupno Rashodi od kamata se odnose na rashode po osnovu: Depozita Kredita i ostalih pozajmica Subordinisani dugovi Ukupno Rashodi od naknada se odnose na rashode po osnovu: Naknade za izvršene usluge Ostale naknade Ukupno

17 5. Troškovi za gubitke po stavkama aktive Neto rezervisanja po osnovu : Kredita Kamata (1) (1) Vanbilansnih stavki (2) (22) Ukupno Opšti i ostali troškovi Troškovi plata i doprinosa Troškovi poslovnog prostora i fiksne aktive Troškovi telekomunikacija i internet veze Reklamiranje, markering Profesionalne provizije i troškovi Ostali troškovi Ukupno Ostali prihodi Ostali prihodi iznose EUR hiljada i najvećim dijelom se odnose na naplaćena otpisana potraživanja po osnovu kredita (2011: EUR 301 hiljada). 15

18 BILANS STANJA 8. Novčana sredstva i računi depozita kod depozitnih institucija 8.1. Novčana sredstva i račune depozita čine: Žiro račun Gotov novac Depoziti kod Centralne banke Crne Gore Depoziti kod banaka u Crnoj Gori Ukupno Obavezna rezerva sa stanjem na dan 31. decembra godine izdvojena je u skladu sa Odlukom Centralne banke Crne Gore o obaveznoj rezervi banaka kod Centralne banke Crne Gore (,,Sl. list CG" br. 35/11, 22/12, 61/12). Obračunavanje obavezne rezerve vrši se primjenom stope od 9,5% na dio osnovice koju čine depoziti po viđenju i depoziti ugovoreni sa ročnošću do jedne godine, odnosno do 365 dana, i stope 8.5% na dio osnovice koju čine depoziti ugovoreni sa ročnošću preko jedne godine, odnosno preko 365 dana. Na depozite ugovorene sa ročnošću preko jedne godine koji imaju klauzulu o mogućnosti razročenja tih depozita u roku kraćem od jedne godine, odnosno u roku kraćem od 365 dana, primjenjuje se stopa od 9,5% Obračunatu obaveznu rezervu Banka izdvaja na račun obavezne rezerve u zemlji i/ili na račune Centralne banke Crne Gore u inostranstvu. U skladu sa navedenom Odlukom, Banka može da do 25% obavezne rezerve drži u obliku državnih zapisa koje je emitovala Crna Gora. Na 25% ukupno izdvojenih sredstava obavezne rezerve banke, Centralna banka Crne Gore obračunava kamatu po stopi od 1% na godišnjem nivou, a plaća do osmog u mjesecu za prethodni mjesec. Obavezna rezerva se izdvaja u EUR. 9. Krediti i poslovi lizinga 9.1. Analiza po vrsti korisnika i ročnosti kredita: U hiljadama EUR Kratkoročna i dospjela potraživanja Dugoročni krediti Ukupno Ukupno Privredna društva u privatnom vlasništvu Preduzetnici Neprofitne organizacije Fizička lica Stanje godine Minus: Rezerve za kreditne gubitke (271) (356) (627) (1.244) Stanje 31. decembra (neto)

19 9.2. Promjene na kreditima u toku godine su sledeće: Stanje godine Povećanja: Novi plasmani u toku godine Smanjenja: Naplaćeno tokom godine (7.225) (4.065) Prenos na vanbilansne evidencije (1.502) (290) Stanje 31. decembra godine Promjene na rezervama za kreditne i potencijalne gubitke na ostalu aktivu u toku su sledeće: U hiljadama EUR Stanje Povećanje rezervisanja Smanjenje rezervisanja Prenos u vanbilans Stanje Krediti (679) (1.502) 627 Kamate 2 8 (8) - 2 Ukupno (687) (1.502) Hartije od vrijednosti koje se drže do dospijeća Hartije od vrijednosti koje se drže do dospijeća iznose EUR 150 hiljada (2011:446 hiljada) i odnose se na ulaganja u državne zapise Vlade Crne Gore i to 1,500 hartija nominalne vrijednosti 100 EUR po hartiji sa rokom dospjeća godine, uz stopu prinosa od 4.25% na godišnjem nivou. 11. Poslovni prostor i ostala fiksna aktiva Poslovni prostor i ostalu fiksnu aktivu Banke na dan 31. decembra godine čine: Građevinski objekti Kompjuteri Ostala oprema Investicije u toku Ispravka vrijednosti (607) (519) Ukupno

20 11.2. Promjene na ovim sredstvima u toku godine su sljedeće: U hiljadama EUR Građevinski objekti Kompjuteri Ostala oprema Investicije u toku Ukupno Nabavna vrijednost Stanje Povećanja Rashodovanje (61) (61) Stanje Ispravka vrijednosti Stanje Obračunata amortizacija Stanje Sadašnja vrijednost na dan godine Sadašnja vrijednost na dan godine Stečena aktiva Stečena aktiva u iznosu od EUR hiljada na dan 31. decembra godine (31. decembra 2011: EUR 284 hiljade a odnosi se na stečena sredstva na osnovu aktiviranja sredstava obezbjeđenja kredita. Negativna razlika između knjigovodstvene vrijednosti stečene aktive i tržišne vrijednosti na dan datuma bilansa priznaje se na teret bilansa uspjeha, u skladu sa MRS 2 Zalihe". 13. Ostala aktiva Ostalu aktivu čine: Nematerijalna aktiva Obračunata potraživanja po osnovu kamate Settlement računi za kartice Evidentna kamata Naknade za porodiljska odsustva Potraživanja po osnovu naknade 2 4 Razgraničeni troškovi zakupa Ostala aktiva 4 3 Ukupno

21 13.2. Rezervisanja za potencijalne gubitke na ostalu aktivu na dan 31. decembra godine čine: Rezerve za ostalu aktivu (2) (2) Ukupno (2) (2) Nematerijalnu aktivu Banke na dan 31. decembra godine čini: Kompjuterski softver Ispravka vrijednosti (466) (410) Ukupno Promjene na nematerijalnoj imovini tokom godine su sljedeće: Nabavna vrijednost Stanje 1. januara Povećanja Stanje 31. decembra Ispravka vrijednosti Stanje 1.januara Obračunata amortizacija Stanje 31. decembra Sadašnja vrijednost 31. decembra Depoziti Depozite Banke čine: Kamatonosni Nekamatonosni Ukupno Ukupno Depoziti po viđenju Oročeni depoziti Stanje 31. decembra

22 14.2. Depozite Banke čine depoziti koje su uložili: U hiljadama EUR Depoziti po viđenju Oročeni depoziti Ukupno Ukupno Privredna društva u privatnom vlasništvu Privredna društva u državnom vlasništvu Preduzetnici Finansijske institucije Fondovi Neprofitne organizacije Fizička lica Ostalo Stanje 31. decembra Obaveze po kreditima i pozajmicama Obaveze po kreditima i pozajmicama na dan 31. decembra godine iznose EUR hiljada (2011: EUR hiljada) i odnose se na obaveze prema Evropskoj investicionoj banci (EIB) po osnovu dugoročnih kredita koje je EIB odobrio za podsticanje razvoja malih i srednjih preduzeća u Crnoj Gori. Sredstvo obezbjeđenja predstavlja garancija Vlade Crne Gore. Iznos u Datum Period/ Godišnja Povjerilac hiljadama EUR odobrenja Godina kamatna stopa Evropska investiciona banka % Evropska investiciona banka % Evropska investiciona banka % Evropska investiciona banka % Ukupno Ostale obaveze Evidentna kamata Naplaćena naknada po kreditima i garancijama Dobavljači za osnovna sredstva i materijalne troškove Privremeni račun Fakturisana kamata na ostale obaveze Ostalo 3 22 Ukupno

23 17. Rezerve za kreditne gubitke po vanbilansnim izloženostima Rezerve za kreditne gubitke po vanbilansnim izloženostima čine: Garancije 4 5 Odobreni, a neiskorišćeni krediti 2 4 Ukupno Promjene na rezervama za kreditne gubitke po vanbilansnim izloženostima u toku su sljedeće: U hiljadama EUR Stanje Povećanje Smanjenje/ukidan rezervisanja je rezervisanja Stanje Garancije Akreditivi Odobreni neiskorišćeni krediti Ukupno Subordinisani dug i ostali hibridni instrumenti Na dan godine subordinisani dug iznosi EUR hiljada (2011: EUR hiljada). Iznos od EUR hiljada se odnose na zajam koji je Banka godine primila u vidu subordinisanog duga, a Aneksom II od 15. septembra godine rok vraćanja zajma se produžava do godina uz kamatnu stopu od 6% godišnje. 19. Kapital Spisak akcionara, vlasnika običnih akcija 31.decembra godine: Akcionari Iznos akcijskog kapitala u EUR Broj akcija % učešća u akcionarskom kapitalu Restis Viktor ,34% Pairaktaridis Emmanouil ,73% Stathis Petros ,28% Kotsikopoulos Ioannis ,16% Seriatos Gerasimos ,16% Ostali ,33% Ukupno % Osnivački kapital Banke na dan 31.decembra godine iznosi EUR hiljada. Akcijski kapital se sastoji od novčanog kapitala i podijeljen je na akcije nominalne vrijednosti 1,00 EUR po akciji. 21

24 20. Transakcije sa povezanim licima U hiljadama EUR Subordinisani dug Depoziti po viđenju Oročeni depoziti Krediti Redovna kamata Garancije Prihodi od kamata Prihodi od naknada Rashodi od kamata i naknada % učešća u kapitalu Banke Vrijednost učešća u kapitalu Banke Učešće u kapitalu drugih pravnih lica Restis Viktor 1, ,34% 11, Adriatic Properties DOO - 1, BSR FUND - 1,310 7, Pairaktaridis Emmanouil ,73% Mont Voyage Seven X Aviation ) Star media doo 100%; Podgorica; 2) First Financial 100%; Stathis Petros ,28% 278 Holdings; 3) AD Capital 100% Montenegro 4) Golden Estate 50% Golden Estate First Seafront Estate 84% AD Capital Montenegro First Financial Holdings Star Media DOO, Podgorica Neda (Čađenović) Stathis ,02% Sergej Stathis Kotsikopoulos Ioannis ,16% Redzepagic Mirza ,02% Ramović Edin ,01% Velimirović Goran Predrag Drecun Kolja Krcić United Capital Trust Inc ,01% Zaposleni Banka u okviru kreditnog portfolia ima kredite date radnicima Banke i licima povezanim sa njima u iznosu od EUR 753 hiljade (neto izloženost umanjena za novčani kolateral u iznosu od EUR 46 hiljada. Naime kredit dat zaposlenoj - Aleksandri Vlahović pokriven je novčanim kolateralom u iznosu od EUR 40 hiljada, kao i kredit dat Ivani Borović, u iznosu od EUR 6 hiljada). % učešća u kapitalu drugih pravnih lica 22

25 21. Vanbilansne evidencije Vanbilansnu aktivu i pasivu koja predstavlja potencijalnu obavezu za Banku čine: Garancije Odobreni neiskorišćeni krediti i ostalo Ukupno Ostala vanbilansna evidencija Ostalu vanbilansnu evidenciju čini procijenjena vrijednost kolaterala u iznosu od EUR hiljada, iznos otpisanih kredita EUR 216 hiljada i vrijednost suspendovane kamate koja se obračunava u vanbilansu u iznosu od EUR 75 hiljada. 22. Potencijalne obaveze Sudski sporovi Protiv Banke je pokrenut jedan sudski spor radi poništaja ugovora o hipoteci. Banka ne očekuje odliv sredstava po ovom osnovu. Na dan 31. decembra godine Banka ne vodi nijedan parnični postupak u kome se nalazi u ulozi tužioca ili tuženog. Na dan 31. decembra godine, Banka vodi 4 sudska spora u kojima se nalazi u ulozi izvršnog povjerioca u ukupnom iznosu od EUR 117 hiljada. Na dan 31. decembra godine, Banka ima 2 pokrenuta postupka vansudske prodaje nepokretnosti radi naplate potraživanja obezbijeđenih hipotekom u ukupnom iznosu od EUR 244 hiljade Ostale potencijalne obaveze Banka je u toku godine ostvarivala transakcije koje podliježu oporezivanju u skladu sa crnogorskim poreskim zakonima. Iako su ove transakcije pažljivo razmotrene prilikom sastavljanja finansijskih izvještaja, ostaju eventualni rizici da bi nakon sprovedene kontrole od strane relevantnih poreskih organa moglo doći do utvrđivanja dodatnih poreskih obaveza, što nije od materijalnog značaja za Banku, s obzirom da su svi porezi i doprinosi na zarade, naknade članovima Odbora direktora, dobit, nekretnine, ugovore o djelu, zakup i ostalo, plaćeni na pune iznose po važećim stopama. 23. Događaji poslije datuma bilansa stanja Nije bilo usklađujućih događaja nakon bilansa stanja koji mogu uticati na finansijski položaj i rezultat Banke na dan 31. decembra godine. 23