POGLAVLJE XV X Finansijska tržišta ta i institucije INVESTICIONI FONDOVI
Ciljevi predavanja Prikaz karakteristika investicionih fondova Analiza vrsta fondova Organizacija investicione kompanije Standardni prihodi i rashodi investicionih fondova Praćenje performansi investicionih fondova Prospekt, izveštaj, kotacije
Karakteristike investicionog fonda Finansijska institucija koja povlači sredstva (manjih, individualnih) investitora kojima za uzvrat daje investicione jedinice (akcije, potvrde o učešću) Prikupljena sredstva investicioni fondovi ulažu u finansijske instrumente na domaćem i međunarodnom finansijskom tržištu Rezultat Diversifikovan, profesionalno vođen portfolio
Osnovni pojmovi Poređenje sa depozitnim institucijama: Kao i depozitne institucije prikupljaju štednju radi investiranja Bankarski depozit je ugovorna obaveza za banku, a investiciona jedinica ili akcija fonda je uzajamno vlasništvo svih članova nad portfoliom fonda Nema osiguranja depozita Investicije u investicione jedinice ili akcije fonda su rizične Osnovni rizici
Regulacija fondova Fond je visoko regulisana struktura Regulator je Komisija za HOV (SEC - Securities and Exchange Commission) Fond se mora registrovati i obezbediti prospekt za investitore
Upravljačka kompanija Može imati jedan ili više investicionih fondova u svom sastavu koji mogu imati zasebne ciljeve, investicione strategije i portfolio strukturu
Otvoreni vs zatvoreni investicioni fondovi Otvoreni fondovi emituju investicione jedinice investitorima i otkupljuju ih na njihov zahtev Zatvoreni fondovi funkcionišu kao akcionarska društva, emituju akcije i ne otkupljuju ih od investitora već se njima trguje na sekundarnom tržištu
Open-end end Investment Companies - Mutual Funds Otvoreni fondovi Varijabilna kapitalna struktura Investicione jedinice se kupuju i prodaju od samog fonda Investicione jedinice se ne mogu prodavati uz diskont u odnosu na NAV
Closed-end end - Zatvoreni investicioni fondovi Fiksirana kapitalna struktura Akcije se kupuju i prodaju na berzi Akcije se mogu prodavati uz premiju ili diskont u odnosu na NAV
Prednosti za investitore Diversifikacija Profesionalno upravljanje sredstvima Niži transakcioni troškovi Lakši pristup finansijskom tržištu Likvidnost Potencijalno visoki prinosi
NAV Neto vrednost aktive fonda: Cene (na zatvaranju) HoV u portfoliju * broj HoV u portfoliju + ostala aktiva fonda = ukupna aktiva fonda (Ukupna aktiva fonda - obaveze fonda) /broj investicionih jedinica u opticaju =NAV
NAV Po vrednosti NAV fond otkupljuje investicione jedinice od investitora Računa se svakog radnog dana Javno dostupna informacija
Vrste investicionih fondova Otvoreni investicioni fondovi (Mutual Funds) Zatvoreni investicioni fondovi (Closed-end Funds) Intervalni zatvoreni investicioni fondovi Fondovi nekretnina (REITs) Hedž fondovi (Hedge Funds) Privatni fondovi
Hedž fondovi (Hedge( Funds) Čuveni Long-Term Capital Management (LTCM) je iskusio finansijske probleme Hedž fondovi prodaju akcije bogatim investitorima i finansijskim institucijama Istorijski neregulisani Investiraju u derivate, prodaju na kratko, i pozajmljuju da bi uvećali stope prinosa LTCM imao je problema kada su rizične investicije izgubile na vrednosti
Investicioni fondovi na tržištu tu novca Ulažu u kratkoročne finansijske instrumente Širokog spektra Sa garancijom Bez saveznih poreza Bez poreza
Investicioni fondovi na tržištu tu kapitala Ulažu u akcije, obveznice, derivate Fondovi akcija Fondovi agresivnog rasta Fondovi malih kompanija Fondovi rasta Fondovi rasta i prihoda Fondovi visokih prihoda Izbalansirani fondovi Fondovi metala Indeksni fondovi Etički fondovi Međunarodni fondovi: svetski fondovi, inostrani fondovi, regionalni fondovi, fondovi konkretnih zemalja Specijalizovani fondovi Fondovi obveznica Fondovi korporativnih obveznica Međunarodni investicioni fondovi obveznica Fondovi državnih obveznica Fondovi municipalnih obveznica Fondovi konvertibilnih obveznica Multi fondovi
Ilustracija - Struktura investicionih fondova u SAD prema tipu portfolija Money Market Funds $1,845 billion 27% Hybrid Funds $349 billion 5% Bond Funds $808 billion 11% Stock Funds $3,962 billion 57%
Rast broja fondova akcija i fondova obveznica u SAD 8000 7000 Bond Funds 6000 Stock Funds 5000 4000 3000 2000 1000 0 1978 1985 1990 Year 1995 1999 2001
Ukupne investicije u fondove obveznica i fondove akcija 5000 Bond Funds 4000 Stock Funds 3000 2000 1000 0 1985 1986 1987 1988 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 Year
Raspored ukupne aktive investicionih fondova u SAD Long-Term U.S. Gov t $309 Billion 6% Cash $277 Billion 5% Municipal Bond $269 Billion 5% Corporate Bonds $349 Billion 7% Preferred Stock $28 Billion 1% Common Stock $3,882 Billion 76%
Organizacija investicionih kompanija Odbor direktora Akcionari Investicioni savetnik Glavni potpisnik Posrednik transfera Administrator Poverenik Nezavisni revizor Advokati
Prikaz organizacije Odbor direktora Advokati Akcionari Nezavisni oditor INVESTICIONI FOND Investicioni savetnik Poverenik Glavni potpisnik Administrator Posrednik transfera
Prihodi investicionih kompanija Dividende i kamate na HoV u portfoliju Realizovana kapitalna dobit od prodaje HoV iz portfolija po većoj ceni od nabavne Rast NAV fonda Up p + t t t+1 = p prinos k + k kapitalna dobit ( NAV NAV ) NAV t t
Performanse fondova akcija I investitori i menadžeri pomno posmatraju performanse po donjoj jednačini Δ PERF= f (Δ MKT, Δ SECTOR, Δ MANAB) Gde su: PERF = Performanse MKT = Opšti uslovi na finansijskom tržištu SECTOR = Uslovi u privrednoj grani fonda MANAB = Sposobnost menadžmenta
Performanse fondova obveznica Performanse fondova obveznica prate se po donjoj jednačini Δ PERF= f (Δ R f, Δ RP, Δ CLASS, Δ MANAB) Gde su: PERF = Performanse R f = Bezrizična kamatna stopa RP =Riziko premija CLASS =Klasifikacija fondova obveznica MANAB = Sposobnost menadžmenta
Sadržaj aj propekta fonda Investicioni ciljevi Investiciona politika Investiciona ograničenja Tabela provizija Finansijska istorija fonda Detaljna analiza investicionog rizika Objašnjenje o kupovini i prodaji investicionih jedinica Usluge investicione kompanije Informacije o savetniku fonda Imena i adrese učesnika Spisak isplaćenih dividendi i kapitalnih dobitaka i analiza poreskih efekata Informacije o drugim investicionim fondovima iste menadžment kompanije
Izveštaj Polugodišnji i godišnji: Rezime rezultata i analiza investicionih perspektiva Spisak investicija fonda Bilans stanja, bilans uspeha i izveštaj o promeni u neto aktivi fonda Adrese investicionog savetnika, nezavisnog poverenika, posrednika transfera, pravnog savetnika, nezavisnog revizora
Kotacije Objavljuju se svakog radnog dana Kupovna (buy) cena može, ali ne mora biti jednaka NAV. Razlika je ulazna provizija i tada je reč o opterećenom fondu Ostali elementi kotacija: Chg, p, r, t, x, e, s, f, investment objective, maximal initial charge,...